Preventieve zorg voor ratten
We doen al aan preventieve zorg voor honden, katten en konijnen waarom dan niet voor ratten, vroegen wij ons af. Bij Dierenkliniek Lunetten doen we veel en graag aan nascholing. Toen er voor dierenartsen met extra interesse in ratten een lezing vanuit Australië werd aangeboden, hebben wij ons meteen aangemeld. De nascholing over oudere ratten zette ons aan het denken. Juist bij ratten kunnen we met 1 ingreep veel bereiken, maar dat gebeurt nog niet veel.
Waar hebben we het dan over? We hebben het over de gunstige invloed van het steriliseren/castreren van ratten op jonge leeftijd.
Uit een dubbelblind onderzoek onder een groep vrouwelijke ratten waarbij een groep niet gesteriliseerd en de andere wel gesteriliseerd werd, bleek dat bij de niet gesteriliseerde groep 49% mammatumoren (melkklierkanker) kreeg en in de gesteriliseerde groep was dit percentage maar 4%. Dat is een vermindering van 92%! Daarnaast blijkt dat vrouwelijk ratten met een goedaardige melkklier tumor, een hoge concentratie prolactine hebben. Dit brengt ons naar het volgde onderdeel, hypofyse tumoren.
De meeste ratten die een hypofyse tumor krijgen, zijn van het vrouwelijk geslacht (zo’n 60-70%). De reden hiervoor is dat de hypofyse tumoren beïnvloed worden door oestrogeen. Oudere niet gesteriliseerde ratten krijgen een onregelmatige en langere cyclus. Door deze langere cyclus wordt de hypofyse gestimuleerd om meer prolactine te gaan maken. Doordat de cellen in de hypofyse steeds veel hormonen moeten produceren, is er meer kans dat deze cellen gaan ontaarden. Dit is ook de reden dat een sterilisatie (eigenlijk is het een castratie omdat wij de eierstokken verwijderen) zo effectief is. Als we ratjes steriliseren halen we de oestrogeenbron weg, hierdoor wordt de hypofyse niet meer gestimuleerd om prolactine aan te maken.
In de andere 30% van de gevallen wordt de tumor veroorzaakt doordat de hoeveelheid dopamine (een neurotransmitter) bij de oudere rat verminderd is waardoor de productie van prolactine minder geremd wordt. Tumoren die door minder dopamine veroorzaakt worden, komen daarom zowel bij vrouwtjes als mannetjes voor.
Behandeling van een hypofyse tumor
Als een rat eenmaal een hypofyse tumor heeft, dan kunnen we de tumor onderdrukken met medicijnen die de pro-lactine productie remt.
Bij mensen wordt de tumor ook operatief verwijderd maar dat wordt bij ratten niet gedaan.
Naast het steriliseren van de vrouwelijke rat kan je ook een chemische castratie toepassen. Hierbij wordt een chip ingebracht onder een sedatie. Op deze manier wordt de productie van hormonen onderdrukt. Bij een jonge rat is echter de operatieve methode te adviseren omdat de chip maar 1 jaar werkzaam is.
Wat kan je verder zelf doen voor je rat?
Let op het gewicht: regelmatig zien we ratten die te dik zijn. Obesitas geeft een verhoogde kans op melkklier tumoren. Daarnaast zien we regelmatig bij oudere ratten andere ziektes zoals:
- Problemen met de zenuwen
- Degeneratieve spierproblemen
- Degeneratieve gewrichtsproblemen.
- In al deze gevallen is het belangrijk dat de rat niet aan overgewicht lijdt.
Daarnaast krijgen oudere ratten soms nier of suikerziekte. Heb je een oude rat en merk je dat die veel drinkt en of plast neem dan contact met ons op. Door middel van urine en bloedonderzoek kunnen we vaststellen of jouw ratje hier aan lijdt. Hoe eerder je er bij bent, hoe beter de behandeling van deze ziektes aanslaat waardoor jou rat zich langer fit zal voelen.